Trường Đại học Tây Bắc được thành lập theo Quyết định số 39/2001/QĐ-TTg ngày 23/03/2001 của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở Trường Cao đẳng Sư phạm Tây Bắc. Nhiệm vụ của Trường là: đào tạo nguồn nhân lực, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, thực hiện các dịch vụ kinh tế - kỹ thuật để phát triển kinh tế xã hội vùng Tây Bắc.
Tây Bắc là khu vực có vị trí địa - chính trị quan trọng trong chiến lược phát triển đất nước và đảm bảo an ninh quốc phòng. Phần lớn diện tích đất đai là đồi núi, sinh kế của người dân khu vực nông thôn phụ thuộc chủ yếu vào sản xuất nông lâm nghiệp. Do vậy, để góp phần phát triển kinh tế xã hội Tây Bắc, cần chú trọng đến đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực nông lâm nghiệp.
Với định hướng như vậy, từ 1/2006, Nhà trường đã thành lập Khoa Nông Lâm và tháng 10/2008 thành lập Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Chuyển giao công nghệ. Từ năm 2013 đến nay, Trường thành lập thêm một số đơn vị khác như Trung tâm Đào tạo và Dịch vụ Kinh tế, Trung tâm Phát triển Nông nghiệp bền vững, Trung tâm Nghiên cứu Phát triển sản phẩm, hoạt động theo phương thức tự chủ. Các đơn vị này đã tích cực góp phần đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực nông lâm nghiệp.
Hiện tại, Khoa Nông – Lâm có 5 chuyên ngành đào tạo: Lâm sinh, Nông học, Chăn nuôi, Bảo vệ thực vật và Quản lý Tài nguyên và Môi trường. Với quan điểm đào tạo theo hướng ứng dụng nên các chương trình đào tạo chú trọng rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp thông qua quá trình thực hành, thực tập và rèn nghề của sinh viên tại phòng thí nghiệm, trại thực nghiệm và các mô hình sản xuất tại địa phương. Hơn 80% sinh viên khối ngành Nông Lâm là người dân tộc thiểu số của vùng Tây Bắc, do vậy sau khi tốt nghiệp sẽ là nguồn lực quan trọng cho các địa phương còn nhiều khó khăn, vất vả. Số liệu bảng 1 cho thấy từ năm 2015 -2018 đã có 942 sinh viên chính quy và 225 sinh viên hệ vừa học vừa làm ngành nông lâm tốt nghiệp.
Bảng 1: Số lượng sinh viên ngành nông lâm tốt nghiệp giai đoạn 2015-2018
(Nguồn: Số liệu tổng hợp từ Phòng Đào tạo Đại học)
Sinh viên Khoa Nông Lâm thực tập nghề nghiệp tại Cơ sở Thuận Châu
Bên cạnh việc đào tạo dài hạn, các đơn vị của Nhà trường còn tham gia tổ chức các lớp tập huấn, dạy nghề cho cán bộ, nông dân các tỉnh Sơn La, Lai Châu. Từ năm 2015-2019, đã tổ chức 78 lớp dạy nghề cho 2495 lao động nông thôn và 15 lớp tập huấn cho 558 học viên. Các nghề chủ yếu được đào tạo cho nông dân là: Kỹ thuật trồng, chăm sóc cây ăn quả, kỹ thuật nuôi gà, kỹ thuật nuôi lợn, kỹ thuật trồng chè, kỹ thuật nuôi trồng thủy sản.... Việc dạy nghề đã góp phần tích cực vào việc nâng cao năng lực sản xuất của người dân tại địa phương, thông qua quá trình đào tạo người dân được tiếp cận những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới, được thực hành những kỹ năng nghề cần thiết phục vụ trực tiếp vào quá trình sản xuất.
Bảng 2: Thông tin về dạy nghề và tập huấn giai đoạn 2015-2019
(Nguồn: Số liệu tổng hợp phục vụ đánh giá hậu kỳ Dự án TBU- JICA 2011-2015)
Dạy nghề nuôi cá tại xã Liệp Tè – huyện Thuận Châu – tỉnh Sơn La
Hiện tại, Trường Đại học Tây Bắc đang thực hiện công tác kiểm định chất lượng để nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo, trong đó có đào tạo nguồn nhân lực cho khu vực nông nghiệp, nông thôn. Việc đổi mới chương trình, phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá, nâng cao năng lực cho đội ngũ giảng viên cán bộ được ưu tiên chú trọng để đảm bảo chất lượng đào tạo.