BA NHÀ KHOA HỌC TRẺ XUẤT SẮC NHẬN GIẢI THƯỞNG TẠ QUANG BỬU NĂM 2016

Năm nay, hai giải chính dành cho nhà khoa học là tác giả của công trình khoa học xuất sắc được trao cho GS,TS Nguyễn Văn Hiếu, Viện đào tạo quốc tế về khoa học vật liệu (Đại học Bách khoa Hà Nội) và PGS, TS Nguyễn Ngọc Minh (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội). Giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ là tác giả của công trình khoa học xuất sắc được trao cho TS Phùng Văn Đồng, Viện Vật lý (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam).

Công trình của GS,TS Nguyễn Văn Hiếu thuộc lĩnh vực khoa học vật liệu (vật lý), đưa ra phương pháp mới chế tạo nano thứ cấp có khả năng mở rộng được ứng dụng không những trong nano cảm biến nhạy khí mà còn ở nhiều lĩnh vực khác như linh kiện điện tử nano, pin năng lượng.

Công trình của PGS,TS Nguyễn Ngọc Minh thuộc lĩnh vực khoa học thổ nhưỡng và đất, nghiên cứu được cấu trúc phytolith được hình thành trong quá trình kết tủa silic ở thân cây lúa, từ đó đề xuất ra quy trình xử lý rơm rạ, tránh ô nhiễm môi trường và tăng độ phì cho đất trồng trọt có thể áp dụng được trên quy mô đại trà tại các vùng đồng bằng trồng lúa.

Công trình khoa học của nhà khoa học trẻ TS Phùng Văn Đồng thuộc lĩnh vực khoa học thiên văn học và vật lý năng lượng cao có ý nghĩa lý thuyết rất cao, góp phần vào việc giải thích cấu tạo vật chất và năng lượng của vũ trụ.

GS.TS Đinh Dũng, Chủ tịch Hội đồng giải thưởng đánh giá, khác với các năm trước, cả hai giải thưởng chính đều thuộc về nhà khoa học có tuổi đời còn trẻ. Điều này một lần nữa khẳng định cơ hội được nhận giải thưởng chính là như nhau đối với các nhà khoa học "lão làng" đã có bề dày trong nghiên cứu khoa học và nhà khoa học trẻ. Các công trình khoa học của hai giải thưởng chính đều thuộc lĩnh vực khoa học thực nghiệm, có ý nghĩa thực tiễn và khả năng ứng dụng lớn.

Cả ba công trình đều được tài trợ và thực hiện trong khuôn khổ các đề tài nghiên cứu cơ bản thực hiện trong nước. Đặc biệt, công trình khoa học của GS,TS Nguyễn Văn Hiếu và TS Phùng Văn Đồng có đồng tác giả là đồng nghiệp Việt Nam và được thực hiện ở Việt Nam. Hai công trình này cũng được trích dẫn nhiều lần kể từ khi xuất bản. Cụ thể, công trình khoa học của GS.TS Nguyễn Văn Hiếu được trích dẫn 69 lần và của TS Phùng Văn Đồng được trích dẫn 19 lần (không tính tự trích dẫn). Điều này chứng tỏ các công trình khoa học được đồng nghiệp quốc tế rất quan tâm và có ảnh hưởng lớn đến các công trình cùng lĩnh vực nghiên cứu.

Bắt đầu từ năm 2014, Giải thưởng Tạ Quang Bửu là giải thưởng hằng năm của Bộ Khoa học và Công nghệ nhằm tôn vinh các nhà khoa học có thành tựu nổi bật trong nghiên cứu cơ bản thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Các tiêu chí của giải thưởng hướng tới các công trình khoa học được thực hiện trong nước, trong thời gian gần đây, được công bố trên các tạp chí khoa học quốc tế uy tín.

Đây là giải thưởng trong nước đầu tiên vinh danh những nhà khoa học có công trình xuất sắc mang tầm thế giới.